NIECH BĘDZIE POCHWALONY JEZUS CHRYSTUS

OFERTA DOMU REKOLEKCYJNEGO "BETANIA"

 

Szukasz domu na rekolekcje, dni skupienia, warsztaty, spotkania integracyjne, wyciszenie? Betania jest takim miejscem!

Prowadzony przez nas Dom Rekolekcyjny mieści się w Suwałkach na terenie parafii p.w. bł. Anieli Salawy. Przeznaczony jest do przyjęcia grup dzieci, młodzieży, osób dorosłych wraz z kapłanami, aby uczestniczyć w rekolekcjach, dniach skupienia, spotkaniach integracyjnych oraz warsztatach przez cały rok w dowolnym wymiarze czasu. Bliskość świątyni pozwala na sprawowanie Mszy św. oraz na prowadzenie spotkań modlitewnych.

Jeżeli jest taka potrzeba, służymy ofertą rekolekcji weekendowych, prowadzonych przez animatorów naszych wspólnot.
Dom wyposażony jest w kuchnię z pełnym wyposażeniem, stołówkę, bibliotekę, dużą salę konferencyjną ze sprzętem audiowizualnym oraz sale do spotkań w grupach. W kilkuosobowych pokojach zapewniamy nocleg nawet dla 50 osób. Budynek posiada pełne zaplecze sanitarne. Obok domu znajduje się teren na spacery, mamy też boisko sportowe, miejsce na ognisko oraz dużą drewnianą altanę, która pomieści liczną grupę osób.

Czas rekolekcji można połączyć ze zwiedzaniem i odkrywaniem piękna Suwalszczyzny: liczne lasy i jeziora wokół Suwałk, góra Cisowa, Wigierski Park Narodowy, Suwalski Park Krajobrazowy, Klasztor Pokamedulski, mosty w Stańczykach to przykłady miejsc, które warto zobaczyć. Istnieje możliwość zorganizowania spływów kajakowych, a zimą kuligu. Zimą można korzystać ze stoków narciarskich Dąbrówka, Szelment oraz z lodowiska w Okuniowcu. Dla tych, którzy są zainteresowani ofertą miasta mamy Cinema Lumiere, Aquapark, hale sportowe oraz muzea. Przy planowaniu pobytu warto pamiętać o bardzo bliskich przejściach granicznych z Litwą, co stwarza możliwości na dodatkowe atrakcje (podziwianie meandrów Niemna, wyjazdy do Kowna, Wilna, na Górę Krzyży k. Szawli oraz do zamku w Trokach).

Dom Rekolekcyjny "Betania" czeka na Was! Zapraszamy!

 

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

 

Wzór „Standardów ochrony dzieci w domach rekolekcyjnych oraz innych domach przyj­mujących dzieci i/lub osoby bezbronne” został przygotowany w ramach projektu COD „Standardy ochrony dzieci w Kościele katolickim w Polsce”.

Koordynacja projektu: Ewa Kusz

Opracowanie: Ks. Wojciech Rzeszowski, S. Renata Bociarska, S. Anna Pietrusiewicz, S. Joanna Musiał, S. Anna Tarkowska, Małgorzata Pabis

Redakcja: Małgorzata Terlikowska 

 

Do użytku wewnętrznego

Kraków 2024

 

SPIS TREŚCI

Preambuła 4

Objaśnienia terminów 4

Cele standardów ochrony dzieci 6

Polityka bezpieczeństwa 7

1.Przyjmowanie gości8

1.1. Grupa zorganizowana (której udostępniamy pomieszczenia lub gdy sami jesteśmy organizatorem) 8

1.2. Goście indywidualni 9

2.Procedury dotyczące osób odpowiedzialnych za dom rekolekcyjny i pracowników10

2.1. Weryfikacja, delegowanie i edukacja osób pracujących z dziećmi/osobami bezbronnymi 10

3.Sposób reagowania na oskarżenia lub niewłaściwe zachowania13

3.1. Wiedza o tym, jakie zachowania są już krzywdą, a jakie niewłaściwym zachowaniem 13

3.2. Zasady postępowania w sytuacji domniemanej krzywdy lub niewłaściwego postępowania (ad intra) 13

4.Zasady zgłaszania15

4.1. Procedura postępowania w przypadku niewłaściwego zachowania 16

4.2. Procedura postępowania w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka 16

4.3. Procedura postępowania w przypadku okoliczności wskazujących na skrzywdzenie dziecka 17

5.Zapewnienie opieki i wsparcia osobom skrzywdzonym18

5.1. Pomoc osobie bezpośrednio skrzywdzonej19

5.2. Pomoc osobom bliskim osoby skrzywdzonej 19

5.3. Pomoc środowisku rówieśniczemu, w którym dokonała się krzywda (tzw. „ofiarom wtórnym”) 19

ZAŁĄCZNIK 1

ZASADY BEZPIECZNEJ RELACJI PRACOWNIK/WSPÓŁPRACOWNIK – DZIECKO/OSOBA BEZBRONNA20

ZAŁĄCZNIK 2

ZASADY KORZYSTANIA Z INTERNETU22

ZAŁĄCZNIK 3

OŚWIADCZENIE O KRAJACH ZAMIESZKANIA W CIĄGU OSTATNICH 20 LAT, INNYCH NIŻ RZECZYPOSPOLITA POLSKA23

ZAŁĄCZNIK 4

OŚWIADCZENIE DOTYCZĄCE NIEKARALNOŚCI ZA PRZESTĘPSTWA NA SZKODĘ DZIECI 25

ZAŁĄCZNIK 5

OŚWIADCZENIE ORGANIZATORA REKOLEKCJI 26

ZAŁĄCZNIK 6

WAŻNE KONTAKTY 27

ZAŁĄCZNIK 7

KWESTIONARIUSZ OSOBOWY DLA OSOBY UBIEGAJĄCEJ SIĘ O ZATRUDNIENIE 28

ZAŁĄCZNIK 8

ZASADY BEZPIECZNYCH RELACJI W DOMU REKOLEKCYJNYM (WERSJA DLA DZIECI) 29

Preambuła

Opieka nad dziećmi zawsze musi być związana z troską o ich integralny i pełny rozwój, dobro duchowe, psychiczne i fizyczne. Przyrodzona i niezbywalna godność człowie­ka, objawiona w prawie Bożym i strzeżona zarówno przez prawo kościelne, jak i pań­stwowe, winna stanowić źródło i gwarancję bezpieczeństwa każdej osoby przebywa­jącej w naszej placówce. Szczególna troska należy się dzieciom, osobom bezbronnym i chorym, które chcemy wspierać i chronić przed każdym złem.

Niniejszy dokument określa normy i zasady sprzyjające budowaniu środowiska bezpiecznego i przyjaznego dzieciom, osobom z niepełnosprawnością i dorosłym bez­bronnym, a jednocześnie pozwalającego na monitorowanie i eliminowanie wszelkich zagrożeń względem dobra duchowego, psychicznego i fizycznego osób przebywają­cych w naszym ośrodku. Bezpieczeństwo i ochrona przed wszelkimi formami przemo­cy, a zwłaszcza naruszanie nietykalności cielesnej, jest szczególnym przedmiotem troski wszystkich pracowników naszego domu.

Opisane w dokumencie standardy ochrony dzieci opierają się zarówno na aktual­nym ustawodawstwie prawa państwowego, m.in. wynikającym z Ustawy z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz właściwych dla ochrony dzieci norm Kodeksu karnego, jak i aktualnych normach i przepisach prawa kościelnego.

W placówce w sposób kompleksowy i systemowy podjęto wdrażanie standardów ochrony dzieci i osób bezbronnych poprzez opracowanie i wprowadzenie w życie sys­temu ich ochrony przed krzywdzeniem. Zawierają one wytyczne dotyczące tego, jak przeciwdziałać naruszaniu praw dzieci, jak tworzyć środowisko przyjazne i bezpieczne oraz jakie kroki należy podjąć w przypadku zagrożenia lub naruszenia bezpieczeństwa dzieci. Ustanowienie standardów ochrony dzieci i osób bezbronnych przed krzywdze­niem jest komunikatem zarówno dla personelu, jak i dla dzieci oraz ich rodziców/opie­kunów, że w codziennej pracy placówki respektowane są wartości, które gwarantują bezpieczeństwo oraz fundamentalne prawa przynależne każdemu człowiekowi.

Objaśnienia terminów

Na potrzeby tego dokumentu zostało doprecyzowane znaczenie poniższych pojęć:

przemoc wobec dziecka – jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, na­ruszające prawa lub dobra osobiste dziecka, w szczególności narażające je na nie­bezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające jego godność, nietykalność cie­lesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na jego zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy.

dziecko – każda osoba poniżej 18. roku życia.

przełożony – osoba mianowana przez kościelny organ prowadzący, odpowiedzialna za bieżącą działalność instytucji i zatrudnionych w niej pracowników.

 pracownik – osoba zatrudniona w domu rekolekcyjnym na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej.

wolontariusz, praktykant, stażysta – osoby realizujące zadania określone stosownym porozumieniem/umową w domu rekolekcyjnym.

krzywdzenie dziecka – każde zamierzone i niezamierzone działanie lub zaniechanie działania jednostki, instytucji lub społeczeństwa jako całości i każdy rezultat takie­go działania lub bezczynności, które naruszają równe prawa i swobody dzieci i/lub zakłócają ich optymalny rozwój.

przestępstwo na szkodę dziecka – na szkodę dzieci mogą być popełnione wszystkie przestępstwa, jakie mogą być popełnione przeciwko osobom dorosłym, a dodat­kowo przestępstwa, które mogą być popełnione wyłącznie przeciwko dzieciom (np. wykorzystywanie seksualne z art. 200 Kodeku karnego). Z uwagi na spe­cyfikę obiektów turystycznych, w których łatwo można uzyskać możliwość od­osobnienia, przestępstwami, do których najczęściej może dojść na ich terenie, będą przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, w szczególności zgwałcenie (art. 197 k.k.), seksualne wykorzystanie niepoczytalności i bezradno­ści (art. 198 k.k.), seksualne wykorzystanie zależności lub krytycznego położenia (art. 199 k.k.), seksualne wykorzystanie osoby poniżej 15. roku życia (art. 200 k.k.), grooming (uwiedzenie dziecka za pomocą środków porozumiewania się na odle­głość – art. 200a k.k.).

przemoc fizyczna wobec dziecka – każda forma fizycznego przymusu lub przemocy ze strony rodzica lub opiekuna, czyli osoby odpowiedzialnej za dziecko, która prowa­dzi do urazu fizycznego lub psychicznego albo wiąże się z ryzykiem takiego urazu.

przemoc psychiczna (emocjonalna) wobec dziecka – niefizyczna, szkodliwa interakcja pomiędzy dzieckiem a rodzicem lub opiekunem, obejmująca zarówno działania, jak i zaniechania.

cyberprzemoc – wszelka przemoc z użyciem technologii informacyjnych i komunikacyj­nych – komunikatorów, czatów, stron internetowych, mediów społecznościowych, blogów, SMS-ów, MMS-ów. Może mieć formę wulgarnych wiadomości, obraźli­wych komentarzy (hejt, trolling), rozpowszechniania zdjęć ukazujących dziecko w niekorzystnym świetle, zastraszania, śledzenia (cyberstalking), ujawniania tajem­nic (outing) itp.

wykorzystanie seksualne – wciąganie dziecka w sferę aktywności seksualnej, nie­adekwatnej do jego etapu rozwojowego, w sferę działań, których ono nie rozu­mie i nie jest w stanie zaakceptować i które naruszają jednocześnie normy prawne i społeczne.

przemoc rówieśnicza – zjawisko polegające na agresywnym i celowym dręczeniu, nęka­niu czy prześladowaniu jednego lub kilku rówieśników w celu wywarcia na nich presji lub zadawania cierpienia. Może ona przybierać różne formy: fizyczna (ude­rzenia, pobicia, szarpanie, rzucanie przedmiotami); werbalna (wyzwiska, dogady­wanie, ośmieszanie, oczernianie, grożenie); elektroniczna (wysyłanie złośliwych i obraźliwych wiadomości, publikowanie ubliżających wpisów w Internecie lub ośmieszających materiałów video; relacyjna (wykluczanie z grupy, ignorowanie, negatywne nastawianie innych); materialna (kradzieże i różne wymuszenia, nisz­czenie rzeczy osobistych); seksualna – fizyczna i werbalna (wulgarne określenia płci lub części ciała, niepożądany dotyk intymnych części ciała, seksualne aluzje i gesty, ściąganie komuś części ubrań, uporczywe przyglądanie się, robienie niechcianych zdjęć, obnażanie się, napastowanie i wymuszanie czynności seksualnych).

osoba odpowiedzialna za politykę ochrony wdrażająca standardy ochrony dzieci – wyznaczona osoba sprawująca nadzór nad prawidłowym stosowaniem standar­dów ochrony dzieci oraz ich aktualności.

osoba odpowiedzialna za ochronę dziecka – członek kadry lub inna wyznaczona osoba odpowiedzialna za przyjmowanie zgłoszeń dotyczących zagrożenia dobru dziec­ka lub jego krzywdy i podejmowanie interwencji. W przypadku nieobecności inna osoba wskazana do zastępstwa na tym stanowisku.

osoba odpowiedzialna za udzielanie wsparcia dziecku – członek kadry lub inna wy­znaczona osoba odpowiedzialna za udzielenie wsparcia dziecku.

dane osobowe dziecka – wszelkie informacje umożliwiające identyfikację dziecka, w tym jego imię i nazwisko, wizerunek.

delegat biskupa/wyższego przełożonego ds. ochrony dzieci – osoba wyznaczona przez właściwego przełożonego w danej diecezji lub kongregacji zakonnej do przyjmo­wania zgłoszeń i dokonania wstępnego rozeznania w sprawie domniemanego wy­korzystania seksualnego.

rejestr interwencji – dokumentacja zawierająca rejestr ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru dziecka uwzględniający informacje o zgłoszeniu ze wskazaniem osoby zgłaszającej, osoby podejrzewanej o krzywdze­nie (opiekun, członek personelu, inne dziecko, inna osoba), rodzaju podjętej inter­wencji (zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa, wniosek o wgląd w sytuację rodziny, wszczęcie procedury „Niebieskie Karty”), daty interwencji oraz dokumenty wytworzone podczas interwencji (m.in. notatki służbowe, karty interwencji, kopie zawiadomień/wniosków wysyłanych do właściwych służb).

 

Cele standardów ochrony dzieci

Standardy ochrony dzieci mają na celu:

                        zapewnienie bezpieczeństwa dzieciom i ustalenie procedur udzielania im wsparcia; zapewnienie personelowi niezbędnych informacji i kompetencji, aby umożliwić im wywiązanie się z obowiązków w zakresie dbałości o dobro dzieci i ich ochronę;

                        informowanie dzieci, rodziców lub opiekunów o zaangażowaniu domu rekolekcyj­nego w ochronę dzieci i zaproszenie ich do współpracy w budowaniu bezpieczne­go środowiska.

 

 Polityka bezpieczeństwa

(Stworzenie i zachowanie bezpiecznego środowiska w placówce).

                        W domu rekolekcyjnym została opracowana i wprowadzona w życie wewnętrz­na Polityka ochrony dzieci/bezbronnych osób dorosłych dotycząca szczegóło­wych zasad bezpieczeństwa i sposobów ochrony osób przebywających w domu rekolekcyjnym.

                        Polityka dotyczy całego personelu (pracowników, współpracowników, stażystów i wolontariuszy – na wszystkich szczeblach organizacji).

                        Organ prowadzący placówki/domu rekolekcyjnego Par. Bł. Anieli Salawy zatwierdził Politykę, a za jej wdrażanie i nadzorowanie odpowiada Proboszcz parafii

                        Przełożony domu rekolekcyjnego Proboszcz parafii wyznaczył osobę odpowiedzialną za monitoring realizacji Polityki. Rola, zadania oraz kwalifikacje tej osoby są jasno określone.

                        Polityka ochrony dzieci/osób bezbronnych jasno i kompleksowo określa: czynniki ryzyka i czynniki chroniące specyficzne dla domów rekolekcyjnych, w których przebywają dzieci i osoby bezbronne

                        zasady bezpiecznych relacji personel/dorosły – dziecko i dziecko – dziecko;

                        zasady ochrony wizerunku i danych osobowych dzieci;

                        zasady bezpiecznego korzystania z Internetu i mediów elektronicznych;

                        dostosowania organizacyjne i fizyczne zmniejszające ryzyko wystąpienia jakiej­kolwiek przemocy (kodeksu zachowań);

                        sposób reagowania w organizacji/instytucji na przypadki podejrzenia, że dziec­ko doświadcza krzywdzenia i zasady prowadzenia rejestru interwencji.

                         

                        Polityka jest opublikowana i szeroko promowana wśród całego personelu, rodzi­ców i dzieci, a poszczególne grupy są z nią aktywnie zapoznawane poprzez dzia­łania edukacyjne i                 informacyjne.

                        Dokumenty opisujące politykę ochrony i bezpieczeństwa są stale dostępne do wglądu dla wszystkich pracowników oraz osób przebywających w domu rekolekcyjnym.

                        Dzieci/dorosłe osoby bezbronne zostają zaznajomione z zasadami Polityki w sposób dostosowany do ich możliwości rozwojowych i intelektualnych.

 

 

 

 

 

 

1. Przyjmowanie gości

Poinformowanie o obowiązujących standardach ochrony dzieci w domach rekolekcyj­nych i innych domach je przyjmujących.

1.1. Grupa zorganizowana (której udostępniamy pomieszczenia lub gdy sami jesteśmy organizatorem)

                        W przypadku grupy zorganizowanej opiekę nad dziećmi przebywającymi w obiek­cie sprawuje organizator pobytu oraz wyznaczeni przez niego opiekunowie.

                        W przypadku grup koedukacyjnych należy zadbać o oddzielne zakwaterowanie chłopców i dziewcząt. Zaleca się, aby opieka nad dziećmi sprawowana była przez osoby tej samej płci.

                        Każde dziecko powinno mieć możliwość wykonywania czynności o charakterze intymnym w przystosowanych warunkach, chroniących jego intymność. Gdy z ja­kiegoś powodu dziecko/osoba bezbronna będzie wymagać wsparcia przy takiej czynności (np. po kontuzji w trakcie zabawy itp.), w pierwszej chwili pomaga opie­kun grupy, a w dłużej perspektywie, w zależności od potrzeby, opiekun lub osoba przygotowana do takiej posługi, najlepiej tej samej płci. Organizator winien za­troszczyć się o to, by rodzic/opiekun prawny dowiedział się o tym fakcie w jak najkrótszym czasie.

                        Opiekunowie nie powinni nocować w tym samym pomieszczeniu co dzieci. W sy­tuacji wymagającej od członka personelu pozostania w nocy w pomieszczeniu z wychowankiem, powinien on o tym fakcie powiadomić kierownika wyjazdu oraz, jeśli to możliwe, rodzica lub opiekuna prawnego wychowanka. Jeśli wyjazd przewiduje noclegi zbiorowe, organizator zawiera informację na ten temat w regu­laminie wyjazdu.

                        W sytuacjach wyjątkowych (np. młody uczestnik wycieczki boi się zasnąć w nocy i prosi opiekuna, by mu towarzyszył) organizator ocenia, na ile jest możliwe uzy­skanie zgody rodzica/opiekuna prawnego. Jeśli nie ma takiej możliwości, infor­muje o takiej sytuacji innego opiekuna wycieczki i troszczy się o to, by rodzic jak najszybciej dostał informację o tym, że taka sytuacja miała miejsce.

                        Podczas pobytu w domu rekolekcyjnym organizator winien przedstawić oświad­czenia rodziców/opiekunów. Rodzice lub opiekunowie prawni mają prawo do kontaktu ze swoim dzieckiem oraz z jego opiekunem (w przypadku organizacji).

 

1.2.1. Identyfikacja dzieci

Personel podejmuje wszelkie możliwe kroki zmierzające do przeprowadzenia identyfi­kacji dziecka i jego relacji z osobą dorosłą, z którą znajduje się w obiekcie.

Aby dokonać identyfikacji dziecka i jego relacji w stosunku do osoby, z którą przeby­wa w obiekcie, należy:

                        zapytać o tożsamość dziecka oraz o relację dziecka w stosunku do osoby, z którą przybyło do obiektu lub w nim przebywa. W tym celu można poprosić o doku­ment tożsamości dziecka lub inny dokument potwierdzający, że osoba dorosła ma prawo do sprawowania opieki nad dzieckiem w obiekcie. W przypadku braku do­kumentu tożsamości można poprosić o podanie danych dziecka (imię, nazwisko, adres, numer PESEL);

                        w przypadku braku dokumentów wskazujących na pokrewieństwo dziecka i osoby dorosłej należy zapytać o tę relację osobę dorosłą oraz dziecko;

                        jeśli osoba dorosła nie jest rodzicem lub opiekunem prawnym dziecka, należy za­pytać, czy posiada dokument świadczący o zgodzie rodziców na wspólny wyjazd osoby dorosłej z dzieckiem (np. pisemne oświadczenie);

                        jeśli osoba dorosła nie posiada dokumentu zgody rodziców, należy poprosić o numer telefonu wyżej wymienionych, aby zadzwonić i potwierdzić przebywanie dziecka w obiekcie z obcą osobą dorosłą za wiedzą i zgodą rodziców/opiekunów prawnych;

                        w przypadku braku ustaleń można odmówić przyjęcia.

 

1.2.2. Procedury przyjmowania dzieci i/lub osób bezbronnych w domu rekolekcyjnym

                        Gości przyjmuje się za zgodą przełożonego w przeznaczonych do tego pomiesz­czeniach. Dzieci przebywają w domu rekolekcyjnym pod opieką rodziców lub opiekunów faktycznych posiadających zgodę opiekunów prawnych.

                        Dzieci mogą być przyjmowane samodzielnie w domu rekolekcyjnym na czas okre­ślony na podstawie pisemnej zgody opiekunów prawnych.

                        Tożsamość dzieci i ich opiekunów potwierdza okazanie odpowiedniego dokumen­tu lub pisemnej zgody (jak wyżej).

                        Osoby przyjmowane są w miejscach dostępnych dla gości.

                        Osoby przebywające w domu, korzystające z gościnności, mają zapewnioną bez­pieczną przestrzeń formacyjną i wypoczynkową.

                        Pracownicy i mieszkańcy domu okazują szacunek, wsparcie, życzliwość i potrzeb­ną pomoc wszystkim gościom.

                        W relacjach gości i pracowników obowiązują uprzejmość, przejrzystość, po­wściągliwość i prostota. Należy przestrzegać zasad obowiązujących w domu rekolekcyjnym.

                        Niedopuszczalne jest przebywanie gości w miejscach odosobnionych, wyłączo­nych z użytkowania lub zarezerwowanych dla innych osób lub celów (np. klau­zura zakonna).                           Spotkania indywidualne odbywają się w bezpiecznej przestrzeni zapewniającej dyskrecję, ale nie przy drzwiach zamkniętych (tym bardziej nigdy na klucz).

                        Jeśli placówka umożliwia dostęp do sieci wi-fi, to dzieci korzystają z niej za zgodą opiekunów.

                        Publikowanie wizerunku gości korzystających z pobytu w domu możliwe jest przy zachowaniu obowiązujących przepisów RODO.

                        Wszelkie uwagi związane z pobytem w domu należy zgłaszać dyrekcji lub wyzna­czonej do tego osobie.

                        W sytuacji podejrzenia krzywdy, popełnienia przestępstwa lub innych niewłaści­wych zachowań za oficjalne zgłoszenie tego faktu odpowiedzialny jest organizator grupy, przełożony bądź wyznaczona osoba.

 

2. Procedury dotyczące osób odpowiedzialnych za dom rekolekcyjny i pracowników

Osoby odpowiedzialne za dom i wszystkie osoby zaangażowane w bezpośrednią opiekę nad dziećmi są zweryfikowane pod względem kontaktu z dziećmi.

                        Wszystkie osoby zaangażowane w funkcjonowanie domu zobowiązane są do za­chowania obowiązujących norm zachowania wobec gości i dzieci (wymienionych w kodeksie zachowań).

                        Osoby odpowiedzialne za dom przechodzą odpowiednie szkolenia z zakresu ochrony dzieci przed krzywdzeniem oraz zasad interwencji w sytuacji podejrzenia zaistnienia przestępstwa.

 

2.1. Weryfikacja, delegowanie i edukacja osób pracujących z dziećmi/osobami bezbronnymi

Weryfikacja przewidziana prawem dotyczy odpowiedzialnych za dom, delegowanych do posługi opiekuńczo-wychowawczej oraz innych osób zatrudnianych w dziele mają­cych kontakt z dziećmi. W celu weryfikacji wymagane jest:

                        przedłożenie przełożonemu przy przyjmowaniu posługi lub pracy (zatrudnianych od dn. 15 lutego 2024 r.) zaświadczenia o niekaralności (w tym głównie, jeśli chodzi o przestępstwa określone w art. 189a k.k. – handel ludźmi, art. 207 k.k. – znęcanie oraz w ustawie z dn. 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii) – por. art. 21. 3 Ustawy;

11

 sprawdzenie przez przełożonego, czy osoba przyjmowana do dzieła (od dn. 15 lutego 2024 r.) figuruje w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym;

                        osoby zatrudnione i posługujące w domu wcześniej (przed 15 lutego 2024 r.) oraz te, które nie pełnią funkcji wychowawczych wśród dzieci, należy prosić o podpisa­nie oświadczenia, że nie były skazane za przestępstwa związane z przemocą i prze­stępstwa przeciwko wolności seksualnej w stosunku do dzieci;

 

Przeszkolenie posługujących w domu rekolekcyjnym obowiązuje:

                        Przy przyjmowaniu do pracy/wolontariatu szkolenie ma charakter informacyjny. Należy wtedy jasno ustalić, jaką wiedzę powinni posiadać pracownicy, a jaką wo­lontariusze z zakresu: własnej kompetencji emocjonalnej i społecznej;

                        komunikacji i rozwiązywania konfliktów;

                        strategii działania sprawców wykorzystywania seksualnego w instytucjach i różnych form przemocy;

                        konsekwencji doświadczanej przemocy;

                        czynów karalnych według aktualnego ustawodawstwa.

                         

 

Realizuje się to na podstawie odpowiedniego wywiadu przy pomocy kwestionariu­sza własnego domu oraz rozmowy instruktażowej z odpowiedzialnym za dzieło.

                        Obowiązujący zakres szkoleń w temacie ochrony dzieci i osób bezbronnych oraz prowadzący szkolenia: wszystkie osoby posługujące w danym domu, niezależnie od formy zatrudnie­nia, w tym i te, które nie podejmują pracy wychowawczej, zobowiązane są do szkoleń na temat: przyjętych standardów w domu – kodeks zachowań, procedury i inne zagad­nienia z tym związane. Jest to szkolenie przeprowadzone przed przyjęciem do pracy;

                        w aktualnej sytuacji – należy uzupełnić szkolenia również wobec tych, którzy nie przeszli takiego szkolenia;

                        w sytuacji, w której zmieniają się zasady w danym miejscu, należy je przed­stawić wszystkim już pracującym                       

 

Ten zakres szkoleń może prowadzić osoba odpowiedzialna w danej placówce za prewencję.12

                        Pracownicy i wolontariusze pełniący funkcje opiekuńczo-wychowawcze w domu rekolekcyjnym dodatkowo zobowiązani są odbyć następujące szkolenia: Treść szkolenia: rodzaje przemocy (w tym przemoc rówieśnicza);

                        jak rozpoznać symptomy przemocy (w tym wykorzystania seksualnego);

                        strategie działania sprawców przemocy (w tym przemocy seksualnej);

                        jak rozmawiać z dzieckiem/nastolatkiem/osobą bezbronną na temat krzywdy;

                        zagrożenia i ochrona przed szkodliwymi treściami w Internecie;

                        dodatkowe, obowiązkowe w danej placówce/miejscu duszpasterskim.

                         

                         

                        Każda z osoba pracująca z dziećmi i młodzieżą powinna mieć zaświadczenie o tym, że takie szkolenie ukończyła.

                        Można skorzystać z pomocy e-learningowych szkoleń COD dla dorosłych i mło­dych liderów zakończonych egzaminem i certyfikatem.

                        Ten rodzaj szkolenia prowadzą osoby odpowiednio do tego przygotowane i posia­dające delegację swoich przełożonych do pełnienia takich zadań.

                        Każda osoba pracująca z dziećmi co dwa lata uczestniczy w jednodniowym szko­leniu z zakresu prewencji. Treść tych szkoleń przygotowana jest przez osobę od­powiedzialną w diecezji/zakonie za prewencję, ewentualnie jest wskazana przez odpowiedzialny zespół za prewencję w Kościele w Polsce.

                        Osoby odpowiedzialne w konkretnym miejscu/placówce za prewencję poza wspo­mnianą wyżej wiedzą, powinny mieć także tę na temat: budowania systemu prewencji zgodnego z wymogami Kościoła i ustaw pań­stwowych (obecnie tzw. Ustawy Kamilka i Krajowego Planu Przeciwdziałania Przestępstwom Przeciwko Wolności Seksualnej i Obyczajności na Szkodę Mało­letnich na lata 2023-2026);

                        podstawowych procedur prawnych (kanonicznych i prawnokarnych);

                        czynników ryzyka i czynników ochronnych w domu rekolekcyjnym;

                        placówek pomocowych w danym środowisku;

                        inne, ustalone dla danego środowiska.

                         

                        Za szkolenie tych osób odpowiada osoba odpowiedzialna za prewencję w danej die­cezji/zakonie. Na szkolenia zaprasza osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje.

                        Każda osoba przed wyznaczeniem jej na odpowiedzialną za prewencję w danej placówce powinna przejść szkolenie z ww. tematów.

                        Osoby odpowiedzialne za prewencję w danej placówce uczestniczą raz w roku w spotkaniu odpowiedzialnych za prewencję w danym zakonie/diecezji.

 

3. Sposób reagowania na oskarżenia lub niewłaściwe zachowania

3.1. Wiedza o tym, jakie zachowania są już krzywdą, a jakie niewłaściwym zachowaniem

                        Dziecko może zostać pokrzywdzone każdym rodzajem przestępstwa, jednak naj­częściej w kontekście przestępczości na szkodę dzieci wskazuje się na przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu, wolności seksualnej i obyczajności, przeciwko rodzinie i opiece, czci i nietykalności cielesnej oraz przestępstwa przeciwko wolności. Ni­niejsze zasady koncentrują się na ochronie dzieci przed wykorzystaniem seksual­nym, z którym powiązane są takie zjawiska jak: wykorzystanie fizyczne, wykorzy­stanie psychiczne, cyberprzemoc, zaniedbanie.

                        Odrębną kategorią są niewłaściwe zachowania, do których w domach rekolekcyj­nych możemy zaliczyć: pojawienie się gościa w obiekcie z dzieckiem, z którym wcześniej nie meldował się w recepcji;

                        wynajęcie pokoju z dzieckiem, w którym jest mniej łóżek niż meldowanych osób, np. łóżko małżeńskie;

                        przyjście dziecka do obiektu późnym wieczorem lub w czasie, w którym powin­no być ono w szkole;

                        ubiór dziecka nieodpowiedni do pogody albo nieadekwatny względem osoby dorosłej, z którą przyjechało do obiektu;

                        zachowanie osoby dorosłej wobec dziecka w sposób nacechowany seksualnie, a relacja między osobą dorosłą a dzieckiem nie wydaje się naturalna i opiekuńcza;

                        w pokoju, w którym osoba dorosła zameldowała się tylko z dzieckiem, znajdują się prezerwatywy;

                        dziecko przez dłuższy czas jest pozostawione w pokoju bez opieki lub nie wy­chodzi z niego;

                        utrwalanie wizerunku dziecka (filmowanie, fotografowanie) bez pisemnej jego zgody i zgody jego rodzica czy opiekuna.

                         

 

3.2. Zasady postępowania w sytuacji domniemanej krzywdy lub niewłaściwego postępowania (ad intra)

                        Każdy członek personelu domu rekolekcyjnego/noclegowego, który został poin­formowany o podejrzeniu przemocy wobec dziecka, jest zobowiązany do podjęcia adekwatnych działań zgodnie z niniejszą procedurą. Wiadomość o doznanej przez dziecko krzywdzie może pochodzić z różnych źródeł: nigdy nie wolno jej lekceważyć, zawsze trzeba ją weryfikować i próbować wyjaśnić. Należy pamiętać, że: osoba, która jako pierwsza dowiaduje się o zaistnieniu potencjalnego przypad­ku krzywdzenia dziecka, powinna go z uwagą wysłuchać, ale nie jest upoważ­niona do wydawania decyzji i osądów; jest to zadanie organów oraz instytucji, do których sprawa zostanie skierowana każdy z pracowników, który podejrzewa krzywdę na szkodę dziecka, ma obo­wiązek zgłoszenia tego faktu przełożonemu lub osobie przez niego wyznaczonej;  wszystkie podejrzenia i zarzuty powinny być traktowane poważnie i trzeba na nie reagować zgodnie z procedurami przewidzianymi w niniejszym dokumen­cie, wynikającymi z prawa kanonicznego i państwowego oraz współpracować z właściwymi organami państwowymi i kościelnymi w zakresie ich kompetencji.

Pierwszym celem rozmowy winno być danie poczucia wsparcia i bezpieczeństwa oraz zrozumienia osobie skrzywdzonej, a jednocześnie, na miarę możliwości, pozyskanie in­formacji o faktycznych lub prawdopodobnych okolicznościach zaistnienia niewłaściwej sytuacji.

               Prowadząc rozmowę z osobą poszkodowaną, trzeba pamiętać, by:

                        zachować spokój, szacunek i empatię w stosunku do osoby zgłaszającej;

                        nastawić się głównie na aktywne i wspierające słuchanie;

                        nie okazywać wątpliwości co do wiarygodności osoby lub jej wypowiedzi;

                        nie zadawać zbędnych pytań i nie domagać się szczegółów (zwłaszcza natury in­tymnej), jeśli sama osoba pokrzywdzona o tym nie opowiada;

                        dostosować się do rytmu i poziomu otwarcia osoby pokrzywdzonej, nie przymu­szać jej do mówienia, nie przyspieszać i nie sugerować niczego własnymi pytaniami;

                        nie obiecywać jej tego, czego nie będziemy mogli zrobić, a co może nam utrudnić udzielenie pomocy (np. zachowania rozmowy w tajemnicy);

                        zapewnić o naszym wsparciu i pomocy także po zakończeniu rozmowy;

                        omówić ogólnie możliwości dalszej współpracy oraz form kontaktu.

 

Jeśli zgłoszenia dokonuje osoba inna niż poszkodowana (świadek zdarzenia, powiernik osoby skrzywdzonej, inny członek danej grupy), która ma wiedzę o zaistniałych wyda­rzeniach, należy skoncentrować się na ustaleniu faktów, okoliczności zdarzenia i osób biorących w nim udział.

                        Fakt zgłoszenia musi zostać udokumentowany sporządzeniem notatki służbowej, w której na miarę możliwości zostaną określone podstawowe informacje, takie jak: imię i nazwisko zgłaszającego i jego dane teleadresowe, data czynu lub okres, w jakim do niego doszło, imię i nazwisko oraz wiek pokrzywdzonego i domniema­nego sprawcy, zwięzły opis wyrządzonej krzywdy. Notatka służbowa winna być